Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe (kemliğe) iyilik er kişinin kârı.
İyiliğe karşı iyilik doğal bir davranıştır. En önemlisi kötülüğe iyilikle cevap vermektir. Bunu da ancak her yönden olgunlaşmış kişiler yapabilir.
Ayağım yorganına göre uzat
Gerek kişisel, gerek toplum hayatında ölçülü, planlı davranmak pek önemlidir. Giderini, gelirine göre ayarlamayanlar borçlanır, perişan olur, onurunu yitirirler.
“Yükseklerden uçma dengin ara bul Yorganına göre ayağın kösül.” (Mir’ati)
Göğe direk, denize kapak olmaz.
Olmayacak şeylerle uğraşmamalıdır.
Temiz (iyi) iş, altı ayda çıkar.
Sağlam, iyi bir iş için bir zaman gereklidir, acele etmemeli.
Akçe akıl öğretir, don yürüyüş.
Para, her konuda, her işte olanak sağlar. İyi bir giyim, toplum içinde insana saygınlık kazandırır.
Açın imanı olmaz.
Aç insan başka işe, düşünceye, uğraşıya kendini veremez.
Amcam dayım, herkesten aldım payım.
Akrabalıkların genellikle insana yâr olamayacağını, akrabalıktan doğan ilişkilerin belli bir sınırı aşamayacağım anlatır.
Garip kuşun yuvasını Allah yapar.
Sıkıntılı bir durumdayken bir rastlantıyla sıkıntıdan kurtulanlar için söylenir.
“Takdirinde varsa bir garip kuşun Yuvasını Allah yapar demişler.” (Figan i)
Selâm para, kelâm para.
Her davranış, her çalışma para gerektirir.
Zaman sana uymazsa, sen zamana uy.
İnsanla yaşadığı çağ arasında bir uygunluğun gereğini anlatır. Bir örnek: bir kimse kalkar da aya gitmenin günah olduğunu söylerse, aya gitmekten vazgeçilmeyeceğine göre, bu kimsenin gülünç duruma düşmemesi için fikrini değiştirmesi gerekir.
“Zaman uymayınca sen uy zamana.” (Mengûşi) / “Veysel ne durursun herkes gidiyor Zaman uymaz sen zamana uy diyor Fen çok büyük kerameti yutuyor Uyan bu gafletten uyuma yurttaş.” (Âşık Veysel)

Pages