Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Karıncadan ibret al, yazdan kışı karşılar.
Geleceği güvene almak, yaşlılık, hastalık ve çalışılmayacak günler için önceden hazırlanmak gerekir.
Kör görmez, sezer.
Kimi insanlar, bilgisiz olsalar bile, birçok gerçeği önceden sezebilirler.
Akıl yaşta değil, baştadır.
Denenmiş olmanın, görmüş geçirmiş olmanın önemi büyüktür. Ama her yaşlı, her şeyi denemiş, her şeyi görmüş geçirmiş olamaz. Oysa insan her yaşta akıllı olabilir. Akla dayanmayan bir deneme, sınama ve görüp geçirmiş olmanın yararlı olduğunu söyleyemeyiz.
“Akıl yaşta değil belki serdedir Şahin küçük, turna avlar demişler.” (Mevci)
Cahile söz anlatmak, deveye hendek atlatmaktan güçtür.
Evreni, dünyayı, hayatı tanıtacak kısa bilgileri bile öğrenememiş bir kimseyle konuşmak, anlaşmak güçtür. “Ben diyorum bayram haftası, sen diyorsun mangal tahtası” sözü, “kazı koz anlamak”, “elifi görse mertek sanmak” deyimleri bilgisiz, okumamış kimselerle anlaşmanın zorluğunu anlatır. Cahil insanın dünyası dardır, sınırlıdır. Görgüsü kıttır. İnanışları boş inançlara dayanır. Bilimsel düşünemez. Böylesi kimselerle anlaşmak güçtür.
Kel kız teyzesinin saçıyla övünür.
Bak: “Katıra ‘babası kim?’ demişler, ‘dayım at’ demiş.”
Aslan yatağından belli olur.
Bir evin, bir yerin temizliği, düzgünlüğü, güzelliği, oralarda oturanlar hakkında olumlu bilgi verir. Ev yada yer pisse, karışıksa, eşyalar zevksizce seçilmişse, oralarda oturanlar pis, dağınık ve zevksiz kişilerdir, tırsanlar, davranışlarıyla, giyinişleriyle, kullandıkları eşyalarla kişiliklerini belli ederler.
“Duymadın mı şu haberi birader Yatağından fark ederler aslanı.” (Salburcuoğlu)
Düğün aşıyla dost ağırlanmaz.
Dost ağırlamaları özen ister, özel ilgi ister.
Akçe akıl öğretir, don yürüyüş.
Para, her konuda, her işte olanak sağlar. İyi bir giyim, toplum içinde insana saygınlık kazandırır.
Pilavdan dönen kaşığın sapı kinisin.
Çıkarını gözetmeyen insandan hayır gelmez.
Nerde çokluk, orda bokluk.
Birlikte bir iş yapmak gerektiğinde birlik sağlanamazsa iş yapılamaz.

Pages