Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Kimseye arşınına göre bez vermezler.
Her isteyen istediğini alamaz.
Her horoz kendi çöplüğünde öter (eşinir).
Her insanın ancak kendi çevresinde söz sahibi olabileceğini, değerinin orada anlaşılabileceğini söyler.
Görünen dağın (köyün) uzağı olmaz.
Olacak bir olayı, birtakım belirtilerin haber vereceğini anlatır.
Eskiye itibar olsaydı bit pazarına dolu yağardı.
Eskimiş, değeri kalmamış şeylerin yeniden değer kazanamayacağını anlatır.
“Dünyada eskiye itibar olsa Her sabah nur yağar bit pazarına.” (Sümmanî) / “Bed asla necabet mi verir hiç üniforma Zerdûz palan ursan eşek yine eşektir.” (Ziya Paşa)
İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe (kemliğe) iyilik er kişinin kârı.
İyiliğe karşı iyilik doğal bir davranıştır. En önemlisi kötülüğe iyilikle cevap vermektir. Bunu da ancak her yönden olgunlaşmış kişiler yapabilir.
Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (murdar) der.
Elde edemedikleri şeyi kötü göstermek isteyenler için söylenir.
Huylu huyundan vazgeçmez.
Alışkanlıklardan kolay kolay sıyrılınmaz; önemli olan, kötü alışkanlıklar edinmemelidir. / “Can çıkmadan huy çıkmaz”, “Huy canın altındadır” atasözleriyle eşanlamlıdır.
Gel demesi kolay ama git demesi güçtür.
Bir kimseyi çağırmak, ona güzel şeyler sunmak kolaydır. Ama onu kovmak, çok güçtür.
Çok söyleme arsız edersin, aç bırakma hırsız edersin.
Bir kimseye öğüt vereceğim diyerek ölçüyü kaçırır, yerli yersiz ve gereksiz söz ve davranışlarda bulunulursa, ters sonuç alınır. Bir de doğal ihtiyaçları karşılanmayan insan bunu gizli yada zorla elde etmeye kalkar.
Gidip de gelmemek var, gelip de dönmemek var.
Ölüm, insan için doğal bir sonuçtur. Doğmak ve yaşamak gibi. Hiç umulmayan bir zamanda ve yerde ölmek olağandır.
“Neylersin ölüm herkesin başında. / Uyudun uyanmadın olacak. / Kim bilir nerde, nasıl kaç yaşında? / Bir namazlık saltanatın olacak, Taht misali o musalla taşında.” (Cahit Sıtkı Tarancı)

Pages