Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Dünyayı sel bassa ördeğe vız gelir.
Kimi insanlar birçok insanı zarara sokan olaylardan pek rahatsız olmazlar, çok zaman da sevinirler. Savaşın silâh yapımcılarının işine yaradığı gibi.
Her yerde okka (okka her yerde) dört yüz dirhem.
Bir doğrunun, bir gerçeğin yer ve zaman ne olursa olsun değişmeyeceğini anlatır.
Ayı sevdiği yavrusunu hırpalar.
Bak: Tabak sevdiği deriyi yerden yere çalar.
Şaşkın misafir ev sahibini ağırlar.
Bak: “Ahmak misafir ev sahibini ağırlar.”
Kişi refikinden azar.
Kötü arkadaş insana kötülük eder. / “Kır atın yanında duran ya huyundan ya tüyünden (ya suyundan)”, “Üzüm üzeme baka baka kararır”, “Köpekle yatan pire ile kalkar”, “Körle yatan şaşı kalkar” atasözleriyle eşanlamlıdır.
Çürük tahta çivi tutmaz.
Eskiyen, bozulan, çürüyen bir şeyi yenisiyle değiştirmek gerekir. Eskiyi, bozulanı, çürümüşü yenilemek olanaksızdır. Bu konuda yapılan her türlü çaba boşa gider.
Abanın kadri yağmurda bilinir.
Bir şeyin değeri, o şeyle yüz yüze geldiğinde anlaşılır. “Buğday başak verince orak pahaya çıkar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Deniz dalgasız olmaz, gönül sevdasız olmaz.
Sevgisiz insan olmaz, her an gönlünde bir aşk yaşar.
Sırça evde (köşkte) oturan, komşusuna taş atmam alı.
Kendisi kusurlu olan, başkasını kusurlu olduğu için kınamamak.
Kabahat (suç) öldürende değil, ölendedir (Kabahat ölende mi, öldürende mi?)
Kimi zaman suç ölende aranır, öldürene bu işi işlettiği, onu tahrik ettiği için. / Kabahat samur kürk olsa, kimse sırtına (üstüne) almaz. İnsanların işledikleri kusuru kusur saymadıklarını, kendilerini haklı gördüklerini yada kusurlu olmak istemediklerini anlatır.

Pages