Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Her koyun kendi bacağından asılır.
Bir işin sorumlusunun o işi yapanın olduğu anlatılır. “Çün ayağından asılır her ganem.”
“Çün ayağından asılır her ganem.” (Atayi)
Bedava sirke baldan tatlıdır (tatlı olur).
Para verilmeden alınan şey kişiyi sevindirir.
Bir fit bin büyü yerini tutar.
Birini diğerine düşman etmenin en etkili yolu, birini öbürüne kışkırtmaktır.
Gönül bir sırça saraydır, kırılsa yapılmaz.
İnsan çoğunlukla duygusal bir varlıktır; içlidir, incedir, duyguludur. İncinmeye, kırılmaya gelmez. Çünkü düzelmesi, bağışlaması güçtür.
“Gönül derler buna sırçadan ince, / Kırma, bu gördüğün şişe değildir, / Açar çiçeğini bahar gelince, / Vurma bu gördüğün meşe değildir.” (Haşan Ali Yücel) / “Dağlarda duman olur Denizde seyran olur Gönül ferman dinlemez Dünyası zindan olur.” (Halk Türküsü)
Kulaktan burun yakın, kardeşten karın yakın.
İnsanın herkesten önce kendini düşünmek zorunda olduğunu anlatır.
İt kağnı gölgesinde yürür de kendi gölgesi sanırmış.
Başkasından korunarak iş yapan kimi akılsızlar, başarılarının kendilerinden geldiğini sanırlar.
Alma mazlumun ahım, çıkar aheste aheste.
Bir kişiye, bir topluma kötülük eden kişi, bir gün cezasını görür. Günlük yaşantımızda ve tarihte pek çok örnekleri vardır. Çünkü doğa ve toplum yasaları daima “ezilen”den yanadır. / “Eden bulur” atasözüyle eşanlamlıdır.
“Bilmez misin cihanda kişi ettiğini bulur.” (Beliğ)
Anasına bak kızım al, kenarına bak bezini al.
Yakın çevre, insanı etkiler. Ana ile babanın çocuk eğitiminde büyük yeri vardır. Ayrıca soyaçekim de bilimsel bir gerçektir. Genellikle çocuk, dış görünüşü ve iç yapısı yönünden anne ve babasına benzer.
“Şabı kaynatmakla olur mu şeker Meşhur sözdür her cins cinsine çeker.” (Gedayi) / “Anlamaza davul çalsan az gelir Anlayana sivrisinek saz olur.” (Mesti)
Arşın malı kantar ile satılmaz.
Her şey kendi ölçüsü, kendi yapısı içinde değerlendirilir.
Dut kurusu ile yâr sevilmez.
Sevgiyi hafife almamanın gereğini anlatır. / “Boş torba ile at tutulmaz” atasözüyle eşanlamlıdır.

Pages