Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Aç tavıık, kendini arpa (buğday) ambarında sanır (düşünde darı görür).
Ulaşmak istedikleri şeylere, çalışarak, mücadele ederek varmak yerine, hayal kurmakla yetinenler için söylenir.
Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye.
Plansız ve âdil olmayan bir düzende birtakım tutarsızlıkların, tersliklerin olabileceğini anlatır.
Sabreyle işine, hayır gelsin başına.
Her işin belli bir süresi vardır. Aceleye getirmeden, işi gereğine uygun biçimde sürdürmek ve bitirmek gerekir. Ancak o zaman olumlu bir sonuç alınabilir.
Arayan mevlâsını da bulur belâsını da.
Bu sözde iki anlam vardır: belâsını aramak: kavgaya sebep olacak olay çıkartmak. Bir de, bir doğruyu, bir gerçeği aramak ve sonunda bulmak. Bu söz, daha çok ikinci anlamda söylenir.
“Koşan elbet varır, düşen kalkar Kara taştan su damla damla akar Birikir, sonra bir gümüş göl olur Arayan hakkı en sonunda bulur.” (Tevfik Fikret)
Tarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmaz.
Çalışmayan kazanamaz.
Armudun (ahlatın) iyisini ayı yer.
Bak: “Ahlatın (armudun) iyisini ayı yer.”
Fare (sıçan) çıktığı deliği bilir.
Kötü iş yapanlar, kendilerini savunmanın yollarını bilirler. / “Minareyi çalan kılıfını hazırlar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Adam ikrarından, hayvan yularından çekilir.
İnsan sözüyle bağlanır, hayvan yularıyla.
“Tutulur kim meseldür ululardan, / Nefısden âdem-ü hayvan yularından.”
Açık ağız aç kalmaz.
Hakkını arayan, çalışan kimse aç kalmaz.
Sevda (sevgi) geçer yalan olur, sonra sokar yılan olur.
Sevgi, karşılıklı anlayış ve fedakârlığın yok olmasıyla ortadan kalkar. Kimi zaman, sevginin ortadan kalkması, düşmanca duygular yaratır.

Pages