Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Sabanın tutanağına yapışan el aç kalmaz.
Toprakta çalışan insan aç kalmaz. Çünkü toprak bilerek işleyeni iyi anlar; ona bütün verimiyle cevap verir.
Zemherinin (zürafanın) düşkünü, beyaz giyer kış günü.
Zengin için her türlü imkân vardır. Yoksul ise en belli ihtiyacını bile sağlayamaz.
“Zenginin paytonu dağlardan aşar Züğürt düz ovada yolundan şaşar.” (Ruhsati)
Al malın iyisini, çekme kaygısını.
İyi, sağlam, güzel olan şey, dayanıklıdır, sevimlidir, insana kaygı vermez.
Asıl azmaz, bal kokmaz.
Kişiliği olan bir kimse, ne olursa olsun, kişiliğini korur, hiç bir şey onu etkilemez.
Ağlatan gülmez.
Kötülük yapan kötülük görür, bu yüzden rahat edemez. “Eden bulur” atasözüyle yakın anlamlıdır.
Büyük başın derdi büyük olur.
Büyük ve sorumlu iş çevirenlerin tasalarının da ona göre büyük olduğunu anlatır.
“Büyük başın elbet büyük derdi var Büyük dağın büyük olur dumanı.” (Salburcuoğlu) / “İhtiyar amcanı dinler misin oğlum Nevruz Ne büyük söyle, ne çok söyle, yiğit işde gerek.” (Mehmet Akif Er soy)
Ağustosta yatanı, zemheride büğelek tutar.
Zamanında çalışıp kazanmayan, çalışamadığında sıkıntıya düşer. / “Ağustosta gölge kovan, zemheride karın ovar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Kaza geliyorum demez.
Kazanın nerede, ne zaman olacağı önceden bilinemez.
Tabak sevdiği deriyi yerden yere çarpar.
Bir kimsenin, yakınlarına iyilik olsun diye sert davrandığını anlatır.
Zırva tevil götürmez.
Saçma bir fikri, başka bir anlam vererek savunmak isteyenler için söylenir.

Pages