Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını.
'İyi bir evlât, çalışıp kazanabilir, babasından kalma mala pek ihtiyaç duymaz. İyi olmayan evlâtsa, babadan kalma malı harvurup harman savurur, anlamında söylenir. / “Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin” ve “hayırlı evlât neylesin malı, hayırsız evlât ''neylesin malı” atasözleriyle eşanlamlıdır.'
Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti.
Ucuz olan şeye fazla ilgi göstermemeli; pahalı şeyden de fazla çekinmemeli anlamına söylenir.
Domuz derisinden post olmaz, eski düşman dost olmaz.
Düşmanlığın dostluğa dönüşmesinin imkânsız olduğunu anlatır.
“Eskidikçe artar dostun kıymeti / Hiç bir zaman eski dost düşman olmaz.” (Merdümi)
Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır.
Mart ayı hem en soğuk, hem de yazdan sağlanan yiyecek ve yakacağın tükendiği bir aydır.
Yarası olan gocunur.
Suç işleyen kimsenin alıngan olduğunu, o konuda her söylenen sözün kendisi için söylendiğini sandığını anlatır.
Pilav yiyen kaşığım yanında (belinde) taşır.
Bir iş yapacak kimsenin tedbirlerini önceden alması, hazırlıklı olması gerekir.
Herkes kaşık yapar ama sapım ortaya getiremez.
Herkesin istenilen biçimde, gereğine uygun iş yapamayacağını anlatır.
Erken kalkan yol alır, er evlenen döl alır.
Bir işin zamanında yapılması halinde iyi sonuç alınacağını anlatır.
“Er kalkan âşık menzile yetti Sen de tedariki gör yavaş yavaş.” (Ruhsati)
Mezar taşı ile övünülmez.
Kimi insanlar, önceden yaşamış ünlü ya da önemli yakınlarıyla övünürler. Oysa bu kişilerin başarılarında bir payları yoktur. İnsanın, ancak kendi başarısıyla övünmeye hakkı
Padişahın bile arkasından kılıç sallarlar.
Herkesin gıyabında konuşulabilir.

Pages