Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Eşeğe (katma) cilve yap demişler, çifte (tekme) atmış.
/ Kimi insanlar, şaka yapmayı, sevgisini göstermeyi bilmezler, ya gülünç duruma düşerler yada karşısındakini kırarlar. İnceliklerine dikkat etmek gerekir.
Çok bilen (çok söyleyen) çok yanılır.
Çağımızda her şeyi bilmek imkânsızdır. Bilim gelişmiş, teknik ilerlemiş; tıp, uzay araştırmaları, inanış ve görüşlerde değişiklik yapmıştır. Böyle bir çağda kişi, her şeyi aynı ölçüde bilemez. “Ayaklı kütüphane” deyimi artık gerilerde kalmıştır. Her şeyi bildiğini söyleyen yada o yollu konuşan, bir şey bilmeyen yada tam bilmeyen, dolayısıyla yalan kişidir.
“Tecrübe ehli [1] bunu böyle bilir Kim ki çok söyleye ol çok yanılır.” (Atayi) / “Meclisde sakin ol eyleme sohbet Çok söyleyen çok yanılır demişler.” (Dervişi)
Ay (gün) var yılı besler, yıl var ayı (günü) beslemez.
Bak: Gün (ay) var yılı besler, yıl var günü (ayı) beslemez.
Çöreğin (ekmeğin) büyüğü, hamurun (unun) çoğundan olur.
İyi sonuç almak için bol malzeme kullanılmalıdır.
Her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan.
Bilinmeyen bir işe girişmemenin gerektiğini, zararlı sonuç verebileceğini belirtir.
“Gördüğün deliğe parmağını sokma, / Ya akrep çıkar ya yılan demişler.” (Lütfi)
Az tamah çok ziyan getirir.
Bir şeyin en iyisine, en güzeline ulaşmayı herkes ister, ama yoluyla. Bir merdivenden çıkarken önce birinci, sonra ikinci basamağa basmak gerekir. Sonuncu basamağa basmak isteyen, kuşkusuz düşecektir.
“Az tama’ çok ziyan getirir her an Kanaattir nefse yular aemişler.” (Mevci)
Cambaz ipte, balık dipte gerek.
Herkesin belli bir işte belli bir uzmanlığı vardır. Bir başka işte başarılı olmayabilir.
Kaz kazla, daz dazla, kel tavuk kel (topal) horozla.
Herkes kendi seviyesine, kendi zevkine uygun kimselerle arkadaşlık eder.
İnsan ikrarından, hayvan yularından tutulur.
Bak: Hayvan yularından, insan (ikrarından) sözünden tutulur.
Dünya malı dünyada kalır.
Paraya, mala mülke fazla önem vermemenin gereğini anlatır.
“Zevkin aldanma, tapma dünyaya Dünya malı burda kalsa gerektir.” (Genç Abdal) / “Sultan Süleymana kalmayan dünya Bu dağlar yerinden ayrılır bir gün.” (Karacaoğlan)

Pages