Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Balık baştan avlanır.
Bir şeyi ele geçirmek için önce o şeyin yöneticilerini ele geçirmek gerek.
İnsan kendini beğenmezse çatlar (ölür).
İnsanların genellikle kendilerini beğendiklerini anlatır. “Herkes aklını mezata vermiş, yine kendi aklını beğenmiş” atasözüyle eşanlamlıdır.
Aşk ağlatır, dert söyletir.
Bir sorunu (meselesi), bir derdi olan kimse rahat bir insan değildir. Düşünür, danışır, üzülür, konuşur... Ta ki, sorunu çözüm bulana, derdi yok olana dek...
“Aşk ağlatır, dert söyletir insanı Öz ağlarsa göz de ağlar demişler.” (Figanî) / “Alım şaşırttın beni Aşka düşürttün beni Aşk adamı ağlatır, / Dert adamı söyletir.” (Halk Türküsü)
Bakmakla usta olunsa, köpekler (kediler) kasap olurdu.
Bakarak öğrenilmez, yaparak öğrenilir.
Dut kurusu ile yâr sevilmez.
Sevgiyi hafife almamanın gereğini anlatır. / “Boş torba ile at tutulmaz” atasözüyle eşanlamlıdır.
Araba ile tavşan avlanmaz.
Her şeyin yoluyla, usulüyle yapılması gerektiğini anlatır.
Gidip de gelmemek var, gelip de dönmemek var.
Ölüm, insan için doğal bir sonuçtur. Doğmak ve yaşamak gibi. Hiç umulmayan bir zamanda ve yerde ölmek olağandır.
“Neylersin ölüm herkesin başında. / Uyudun uyanmadın olacak. / Kim bilir nerde, nasıl kaç yaşında? / Bir namazlık saltanatın olacak, Taht misali o musalla taşında.” (Cahit Sıtkı Tarancı)
Şeytanla ortak buğday eken samanım alır.
Bak: “Şeytanla kabak ekenin kabak başına patlar.”
Meyvah ağacı taşlarlar.
Değerli olan şeylere aşın ilgi duyulur. / “Al elmaya taş atan çok olur” atasözüyle eşanlamlıdır.
Soğanın acısını yiyen bilmez, doğrayan bilir.
Bugün günlük hayatımızda kullandığımız ve pek doğal gelen birçok şey, büyük fedakârlıklar ve çok insanın ölümü pahasına sağlanmıştır.

Pages