Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Can candan şirindir (tatlıdır).
Başkasının canı ne kadar önemliyse de insanın kendi canı daha değerlidir.
Gâvurun tembeli keşiş, müslümanın tembeli derviş.
Her dinde kimi insanların din sömürücülüğü yaptığını anlatır.
Tembele iş buyur (buyurursun), sana akıl öğretsin (öğretir).
Verilen bir işi yapmak istemeyen, yapmayacağını açıkça söylemez. Bin dereden su getirir; üstelik de haklı çıkmak için iş yaptırmak isteyeni kusurlu göstermeye çalışır.
İt kağnı gölgesinde yürür de kendi gölgesi sanırmış.
Başkasından korunarak iş yapan kimi akılsızlar, başarılarının kendilerinden geldiğini sanırlar.
Ah yerde kalmaz.
Bak: “Ah alan onmaz”.
Var evi kerem evi, yok evi verem evi.
Varlıklı kimse rahat harcar. Yoksul ise harcayamaz.
İki çıplak bir hamama yakışır.
İki yoksulun evlenemeyeceğini, birlikte bir iş kuramayacağını anlatır.
Kasap, ekmeği yavan yer.
Bak: “Terzi kendi söküğünü dikemez.”
Testiyi kıran da bir, getiren de (suyu getiren de).
Yapılan iyiliğin, bir işe kendini adarcasına yapılan çalışmanın karşılıksız; yapılan kötülüğün, bir iş yaparken kaytarmanın çok kez cezasız kaldığını anlatan bir sözdür.
“Bu dünya böyledir ezelden ekser Destiyi kıran da mükâfat bekler.” (Şikâri) / “Mukaddem su getirmek desti kırmak bir idi amma Aceptir mazhar-ı rüçhan olur desti kıran şimdi.” (Ziya Paşa)
Fukaranın tavuğu tek tek yumurtlar.
Elinde parası olmayan yada çok az olan yoksul, alışverişte çok az kazanır. Oysa zengin, “para parayı çeker” atasözünde olduğu gibi, elindeki çok para yoluyla çok kazanır.

Pages