Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Kâr eden, ar etmez.
Bak: “Kâr dünyası değil, ar dünyası.”
Fukaranın tavuğu tek tek yumurtlar.
Elinde parası olmayan yada çok az olan yoksul, alışverişte çok az kazanır. Oysa zengin, “para parayı çeker” atasözünde olduğu gibi, elindeki çok para yoluyla çok kazanır.
Topalla gezen aksamak öğrenir.
Yakın ilişkileri olan kimselerin, birbirlerini etkilediklerini anlatır.
Sel ile gelen yel ile gider (Yel gibi gelen sel gibi gider).
Emek sonucu kazanamayanlar, kazandıklarının değerini bilmezler.
İnsan insanın şeytanıdır.
İnsanı yanıltanın yine insan olduğunu anlatır. “Kişi refikinden azar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Hayvan koklaşa koklaşa, insan söyleşe söyleşe.
Bak: “İnsan söyleşe söyleşe, hayvan koklaşa koklaşa.”
Borcun yoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol.
Biri bir yere borçlanırken “o ödemezse ben öderim” anlamında sorumluluk yüklenmek, belgeye imza atmak çok kez insanı rahatsız ediyor, borcu ödemek durumunda kalınıyor. Bir olaya tanık olmak da öyle. Sık sık mahkemeye gitmek zorunda kalmıyor, işine zarar veriyor, çok zaman alıyor.
Para parayı çeker.
Paralı kimselerin daha paralı, daha zengin olabileceğini, parasızlara bu kapının kapalı olduğunu anlatır.
Bülbülün çektiği dili belâsıdır.
Düşünmeden söylenen sözlerin insanı güç durumlara düşüreceğini anlatır.
“Sanmayınız mihneti gam bülbülle gülden geldi, / Kafese girdi belâ başına dilden geldi.” (Naima Tarihi)
Olsa ile bulsayı ekmişler, yel ile yulaf bitmiş.
Hayallerle, tahminlerle yapılan iş, insanı başarısızlığa götürür. Gerçekçi olmak, gerçekleri görmeye çalışmak gerek.

Pages