Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Gönül verme evliye eve gider unutur.
Bir insanın, iki kimseyi aynı ölçüde sevemeyeceğini anlatır.
Eskisi olmayanın yenisi olmaz.
Yeni bir şey yaptırınca eskisini elden çıkarmamak gerekir. Çünkü yeni şey devamlı kullanılacağı için kısa zamanda eskir.
İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe (kemliğe) iyilik er kişinin kârı.
İyiliğe karşı iyilik doğal bir davranıştır. En önemlisi kötülüğe iyilikle cevap vermektir. Bunu da ancak her yönden olgunlaşmış kişiler yapabilir.
İş bilenin (at binenin) kılıç kuşananın.
Bak: At binenin (iş bilenin) kılıç kuşananın.
Adamın iyisi alışverişte belli olur.
Para, insanın duygu ve düşüncelerini, davranışlarını, ahlâk anlayışını tartan, ortaya çıkaran iyi bir ölçektir. / Adamın iyisi iş başında belli olur. / İş, insanın kişiliğini meydana çıkarır: çalışkan mıdır, tembel mi; bencil midir: dürüst müdür; çıkarlarını başkasının çıkarlarıyla bir tutuyor mu; kendisi az çalışıp başkalarını çok çalıştırıyor mu, işini seviyor mu? İş, bütün bunlara cevap verir.
“Âyinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz Şahsın görünür riitbe-i aklı eserinde.” (Ziya Paşa)
Su küçüğün, sofra (söz) büyüğün.
Küçüklerin, büyüklerden önce korunup gözetilmesi anlatılır.
Boğaz dokuz (kırk) boğumludur.
Bir şeye karar vermek, bir şey söylemek için çok düşünmek gerekir. Bir anda söylenen söz, alınan karar çok kez isabetsiz olur.
“Deli Boran dilin cümleden gani Hem yaratır alır Allah bu canı Sen kendini yokla nefsini tanı Boğaz kırk bölümdür dilde sır olmaz.” (Deli Boran)
Su alırken testiyi doldurmak.
Fırsat ve imkân doğduğunda yararlanmak gerektiğini anlatır.
Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez.
Aza önem vermeyen, çoğu elde edemez. / “Biri bilmeyen bini hiç bilmez” atasözüyle eşanlamlıdır.
Sel ile gelen yel ile gider (Yel gibi gelen sel gibi gider).
Emek sonucu kazanamayanlar, kazandıklarının değerini bilmezler.

Pages