Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Sana taşla vurana sen aşla vur.
Kötülük edene iyilik etmeli.
Parayı araya değil paraya vermeli.
Para değerli işler için kullanılmalıdır.
Testi kırılsa da kulpu elde kalır.
Zengin kimseler zarar da etseler, yoksullaşmazlar. Belli bir işle uğraşanların, yaptıkları işin gereği uğradıkları zararı olağan karşılamaları için söylenir.
Er lokması er kursağında kalmaz.
Görülen iyilikler karşılıksız bırakılmamalıdır.
Araba devrilince yol gösteren çok olur.
İş işten geçtikten sonra verilen öğüdün gereksizliğini, bir değeri olmayacağını anlatır.
Su içene yılan bile dokunmaz.
İnsanın en doğal ihtiyacının karşılanması gerektiği anlatılır.
Köpek sürünmekle etek kesilmez.
Değersiz birinin kabalığı, haksız davranışını fazla önemsememelidir.
Sürüden ayrılanı (ayrılan koyunu, kuzuyu) kurt kapar.
Bir topluluktan ayrılan kimsenin yalnız kalacağı, büyük zarar göreceği anlatılır.
“Sürüden ayrılan körpe kuzuyu Ya kurt kapar ya kuş kapar demişler.” (Figani) / “Eğer ârif isen sözü uzatma Sütsüz inek durmaz malar demişler.” (Figani)
Eğreti ata (emanet ata, el atma) binen tez iner.
Başkasına ait bir şeyi fazla benimsememelidir; bir gün gerçek sahibine geri verilecektir.
Gönül bir sırça saraydır, kırılsa yapılmaz.
İnsan çoğunlukla duygusal bir varlıktır; içlidir, incedir, duyguludur. İncinmeye, kırılmaya gelmez. Çünkü düzelmesi, bağışlaması güçtür.
“Gönül derler buna sırçadan ince, / Kırma, bu gördüğün şişe değildir, / Açar çiçeğini bahar gelince, / Vurma bu gördüğün meşe değildir.” (Haşan Ali Yücel) / “Dağlarda duman olur Denizde seyran olur Gönül ferman dinlemez Dünyası zindan olur.” (Halk Türküsü)

Pages