Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Yalnız taş duvar olmaz.
Tek şeyin tek başına işe yaramayacağını, teklerin birleşmeleri gerektiğini ifade eder. / “Yalnız kalanı kurt kapar”, “Bir elin nesi var, iki elin sesi var” atasözleriyle yakın anlamlıdır.
“Şaire ses ile saz ü söz gerek Yalnız taş olmaz divar demişler.” (Levni) / “Çok söyleme bu darb-ı meseldir. / Ömrü az olur yırtıcı olan kuşun.” (Beliğ)
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Bu söz toplumdaki bir çelişkiyi ortaya koyar; bir yandan insanların doğru olmaları istenirken, bir yandan da doğru söyleyenlerin kimi çevrelerce sevimsiz olduklarını anlatır.
“Doğru söz acıdır derler, darılma Her çarlıya anam diye sarılma.” (Merdümi) / “Doğru söyleyene delidir derler Kimi deli kimi velidir derler.” (Sümmanl)
Saksağan danayı (karga mandayı) babası hayrına bitlemez.
Bak: “Karga mandayı (saksağan danayı) babası hayrına bitlemez.
Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.
Kişiliği olan her insanın kendine özgü görüş, düşünüş ve davranışı vardır. O insanın yaptığı her iş kişiliğinin damgasını taşır.
Çıngıraklı deve kaybolmaz.
Değeri olan bir şeyin, bir kimsenin değeri bir gün anlaşılır.
Ardıcın közü olmaz, yalancının sözü olmaz.
Ardıç ağacı çabuk yanar kül olur, közü olmaz. Yalancının da sözüne inanılmaz.
Ala keçiyi gören içi dolu yağ sanır.
Bak: Ak koyunu gören, içi dolu yağ sanır.
Sağ elin verdiğini sol elin görmesin.
Kimi konulan değil herkese, en yakınına bile açmamalıdır. / “Bir elin verdiğini bir elin duymasın” atasözüyle eşanlamlıdır.
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Kimi küçük belirtiler, işaretler suç niteliğindeki olayların habercisidirler, anlamındadır.
Ağlayan gözden olur, dövünen dizden olur.
Kötü bir olay sonucunda kendine zarar verircesine üzülmenin yaran yoktur.
'“Ankara ''dan emir gelir Nutuk gelir / Nevurek hemşerim nevurek Ağlayarak da gözden mi olak Dövünek de dizden mi olak.” (Rıfat İlgaz)'

Pages