Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Bir fit bin büyü yerini tutar.
Birini diğerine düşman etmenin en etkili yolu, birini öbürüne kışkırtmaktır.
Adam adamı bir kere aldatır.
Kimi insanlar yalan söyleme, başkalarını aldatma alışkanlığındadırlar. Böylesi insanları çevresi, kısa zamanda tanır, ona göre durum alır. / “Yalancının mumu yatsıya kadar yanar” atasözüyle yakın anlamlıdır.
Arife târif gerekmez.
Bir şeyi bilene, öğretmeye kalkmak doğru değildir.
“Meseldir ârife târif ne hacet. / Ben nâçar eden sen değil misin.” (Seyrânî)
Açık kaba it değer.
Gizli kalması gereken şey, açıklanırsa zarar görülür.
Sinek küçüktür ama mide bulandırır.
Küçük gibi görünen davranışlar insana büyük zararlar verebilir.
Parayı araya değil paraya vermeli.
Para değerli işler için kullanılmalıdır.
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Bu söz toplumdaki bir çelişkiyi ortaya koyar; bir yandan insanların doğru olmaları istenirken, bir yandan da doğru söyleyenlerin kimi çevrelerce sevimsiz olduklarını anlatır.
“Doğru söz acıdır derler, darılma Her çarlıya anam diye sarılma.” (Merdümi) / “Doğru söyleyene delidir derler Kimi deli kimi velidir derler.” (Sümmanl)
Allahın ondurmadığını Peygamber sopa ile kovalar.
Kaderin değişmezliği anlatılır.
Kurunun yanında yaş da yanar.
Çok kez, kötülerin yüzünden iyiler zarar görürler.
“Uğursuz kişiyle arkadaş olma Kuru yanında yaş yanar demişler.” (Figani) / “Ahmedin ayıbı güzel sevmek ise gam değil Yarsız kalır cihanda ayıpsız yâr isteyen.” (Ahmet Paşa)
Gençlikte para kazan, kocalıkta kur kazan.
Yaşlılıkta rahat etmek için, gençlikte çok kazanmanın gereğini anlatır.

Pages