Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Şeytanın dostluğu darağacına kadardır.
“Şeytan” sözcüğü burada “kurnaz, her an kötülük düşünen adam” anlamındadır. Böyle bir kimseyle dostluk kurulamayacağı; kurulduğunda, bu yakınlıktan yararlanarak insanı ölüme götürecek kadar kötülük yapacağı anlatılır.
Böyle gelmiş böyle gider.
Sürüp giden haksızlıkların bir türlü düzeltilmemesi karşısında umutsuzluğu belirtir.
Büyük başın derdi büyük olur.
Büyük ve sorumlu iş çevirenlerin tasalarının da ona göre büyük olduğunu anlatır.
“Büyük başın elbet büyük derdi var Büyük dağın büyük olur dumanı.” (Salburcuoğlu) / “İhtiyar amcanı dinler misin oğlum Nevruz Ne büyük söyle, ne çok söyle, yiğit işde gerek.” (Mehmet Akif Er soy)
Kimse kendi memleketinde peygamber olmaz.
İnsanlar kendi çevrelerinde anlaşılamazlar.
Yüklü eşek anırmaz.
Çalışan insanın gereksiz konuşmalarla gevezeliklere zamanı yoktur.
Alma mazlumun ahım, çıkar aheste aheste.
Bir kişiye, bir topluma kötülük eden kişi, bir gün cezasını görür. Günlük yaşantımızda ve tarihte pek çok örnekleri vardır. Çünkü doğa ve toplum yasaları daima “ezilen”den yanadır. / “Eden bulur” atasözüyle eşanlamlıdır.
“Bilmez misin cihanda kişi ettiğini bulur.” (Beliğ)
Dökme (taşıma) su ile değirmen dönmez.
Yetersiz ve gelişigüzel çalışmalardan temelli ve büyük sonuçlar alınamaz.
“Taşıma su ile değirmen dönmez Ana bir başlıca çay olmayınca.” (Mir’ati)
Sen işten korkma, iş senden korksun.
Bir işe bilimsel verilerle başlandığında kötü sonuç almak söz konusu değildir.
Bir baba dokuz oğlu besler, dokuz oğul bir babayı beslemez.
Bak: “Baba oğluna bir dağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzümü vermemiş.”
Kulaktan burun yakın, kardeşten karın yakın.
İnsanın herkesten önce kendini düşünmek zorunda olduğunu anlatır.

Pages