Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Eşeği sahibinin dediği yere bağla da varsın kurt yesin.
Emaneti, sahibinin istediği biçimde koru, sorumluluk ona aittir.
Allah gümüş kapıyı kaparsa altın kapıyı açar.
Bir konuda başarısızlığa uğrandığında umutsuzluğa düşmemek gerekir: Bu kez, daha akıllı, daha ölçülü, bilenlere danışarak çalışmalıdır. Sonuç olumlu olacaktır.
Akan su yosun tutmaz.
Bak: “İşleyen demir pas tutmaz.”
Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.
İnsanı değerli kılan para değildir, değersiz insanı değerli yapan para olmadığı gibi.
Ağız yer, yüz utanır.
Armağan verilen bir kimse, armağan vereni karşılıksız bırakmaz.
Ne yavuz ol asıl, ne yavaş ol basıl.
Zarar verebilecek aşırı girişimlerden sakın; bir de her türlü işinde çok gerilerde kalma.
“Ne yavaş ol basıl, ne sert ol asıl Yorganına göre ayağın kösül.” (Mengûşi)
Keskin sirke kabına (küpüne) zarardır.
Sert ve sinirli davranan kimse en çok kendine zarar verir. / “Öfkeyle kalkan zararla oturur” atasözüyle yakın anlamlıdır.
“Küpünde acıyıp azan sirkeye Çatlayıp kabını kırmak yok mudur.” (Seyrani)
İnsan insanın şeytanıdır.
İnsanı yanıltanın yine insan olduğunu anlatır. “Kişi refikinden azar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Acındırırsan arsız olur, acıktırırsan hırsız olur.
Bir kimseye fazla acır görünürseniz, kendini devamlı acındırmak ister. Doğal ihtiyaçları karşılanmayan insan, gizliliğe ve zorla almaya zorlanır. “Çok söyleme arsız edersin, aç bırakma hırsız edersin” atasözüyle eşanlamlıdır.
Terazi tartısıyla, her şey vaktiyle.
Her işin bir ölçüsü, bir zamanı olduğu anlatılır. “Terazi var, tartı var! Her bir şeyin vakti var” atasözüyle eşanlamlıdır.

Pages