Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Abdala “kar yağıyor” demişler, “titremeye hazırım” demiş.
Sıkıntıya alışık olan kimse, başka bir sıkıntıdan korkmaz. “Ölmüş eşek kurttan korkmaz” atasözüyle eşanlamlıdır.
Kurda “neden boynun (ensen) kalın?” demişler, “işimi kendim görürüm de ondan” demiş.
Bir işi, kendi elinden geldiği, zaman ve imkânı olduğu halde başkalarına yaptırmak kınanacak bir davranıştır. İşini kendi yapanlar ise iş sevgisini kazanmış, övülmeye değer kimselerdir.
“Her işini gözün göre kendin gör İl eliyle tutmak olur yılanı.” (Salburcuoğlu)
Başa gelmeyince bilinmez.
Bir şeyi yaşamadıkça pek anlaşılmaz.
Gönül bir sırça saraydır, kırılsa yapılmaz.
İnsan çoğunlukla duygusal bir varlıktır; içlidir, incedir, duyguludur. İncinmeye, kırılmaya gelmez. Çünkü düzelmesi, bağışlaması güçtür.
“Gönül derler buna sırçadan ince, / Kırma, bu gördüğün şişe değildir, / Açar çiçeğini bahar gelince, / Vurma bu gördüğün meşe değildir.” (Haşan Ali Yücel) / “Dağlarda duman olur Denizde seyran olur Gönül ferman dinlemez Dünyası zindan olur.” (Halk Türküsü)
Eşek bile bir düştüğü yere bir daha düşmez.
Denenmiş şeylerden ders almanın gereğini anlatır.
Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir.
İnsanlığa en iyi hizmet çalışmakla olur; hangi iş olursa, yeter ki topluma yararlı olsun.
İnsanoğlu (ademoğlu) çiğ süt emmiş.
İnsanın sırasında yanılabileceğim, doğru olmayan bir davranışta bulunabileceğini anlatır.
Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır.
“Önemsiz” ve “küçük” deyip geçmemek gerek. Önemli ve büyük saydığımız şeyler, küçüklerle büyürler. Büyük bir makinede küçük bir vida pek önemlidir.
Büyük başın derdi büyük olur.
Büyük ve sorumlu iş çevirenlerin tasalarının da ona göre büyük olduğunu anlatır.
“Büyük başın elbet büyük derdi var Büyük dağın büyük olur dumanı.” (Salburcuoğlu) / “İhtiyar amcanı dinler misin oğlum Nevruz Ne büyük söyle, ne çok söyle, yiğit işde gerek.” (Mehmet Akif Er soy)
Etek öpmekle dudak aşınmaz.
Önemli bir iş için ricada bulunmak, dahası var, yalvarmak, insanı küçültmez. / “El öpmekle ağız aşınmaz” atasözüyle eşanlamlıdır.

Pages