Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Kör görmez, sezer.
Kimi insanlar, bilgisiz olsalar bile, birçok gerçeği önceden sezebilirler.
Ateş düştüğü yeri yakar.
Ölüm gibi çok üzücü bir olaya, en çok olayla ilgili olanların üzülmelerinin haklı olduğunu anlatmak için söylenir.
“Derin suyun yufka çıkarsa ne hoş Düştüğü yeri gör yakarmış ateş.” (Mengâşt) / “Ateş yanmayınca tütün mü tüter Ak göğsün üstünde çıban mı biter.” (Karacaoğlan)
Çağrılmayan yere çörekçi ile börekçi gider.
Çağrılmayan yere gitmemelidir, insanın bir onuru vardır.
Adamın adı çıkacağına canı çıksın.
Bak: “İnsanın adı çıkmadansa canı çıkması yeğdir (hayırlıdır)”.
Yerdeki yüze basılmaz.
Kötü davranışları yüzünden eski itibarını yitiren, düşmüş kimselere karşı kötü davranmamalıdır, anlamında söylenir.
“Meseldir yerdeki yüze basılmaz.” (Hav ay i) / “Yerin kulağı var sanma ki duymaz.” (Vasıf)
Gâvurun tembeli keşiş, müslümanın tembeli derviş.
Her dinde kimi insanların din sömürücülüğü yaptığını anlatır.
Her işte bir hayır vardır.
Her işte güzel bir yanın bulunabileceğini anlatır.
Deve büyüktür ama, beşini bir eşek yeder.
Her büyük görünen şeyin aslında göründüğü gibi büyük olmadığını anlatır.
“Kervan yola çıksa alel-ekseri Bir eşek katarı yeder demişler.” (Yesarî)
Erinenin (üşenenin) oğlu kızı olmamış.
Tembel kimseler hiç bir işte başarılı olamazlar.
Çivisiz tahtayı yel alır.
İnsan kontrolsüz kalırsa kötü yola gidebilir.

Pages