Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Davacısı kadı olanın yardımcısı Allah olsun.
İnsanları yargılayan kimse çok doğru, çıkar gözetmeyen biri olmalıdır.
“Dedim davacım kim dedi ki kadı Dedim uçalım-mı, dedi ki yok yok.” (Ruhsatı) / “Çağrılmadık yere ayağın atma Davetle varanın yeri dar olmaz.” (Bedri)
Yaş kesen, baş keser.
Bir ağacın kesilmesi, bir insanın kaybı kadar önemlidir.
Hekim kim, başına gelen.
Bir konuyu en iyi bilen, başnıa gelendir.
Fare deliğine sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış.
Kendi işini yapamazken başkalarının işine karışanlar için söylenir.
Poyraz eken fırtına biçer.
Yersiz, gereksiz ve kötü işler yapanlar kötü sonuç alırlar.
Balık baştan kokar.
Toplum hayatında “başta” olanların önemli yeri vardır. Toplumu etkileyen kötü olaylarda genellikle baştakilerin payı büyüktür. “Önder”, “lider”, “baş” denilen kimseler, gerçekten sıfatlarına uygun davranmak zorundadırlar. İnsanların mutluluğu yada mutsuzluğu biraz da bu “baş”ların davranışlarındandır.
“Ata bindim, ovada Yağ erittim tavada Balık baştan kokarmış Geç öğrendim dünyada.” (Halk Türküsü)
Dökme (taşıma) su ile değirmen dönmez.
Yetersiz ve gelişigüzel çalışmalardan temelli ve büyük sonuçlar alınamaz.
“Taşıma su ile değirmen dönmez Ana bir başlıca çay olmayınca.” (Mir’ati)
Zenginin malı züğürdün çenesini yorar.
Zengin malının, parasının hesabını yapmanın, böyle bir iş için boşuna zaman öldürmenin gereksizliğini anlatır.
Beş parmağın beşi bir değildir.
Beş parmak bir değildir; kimi uzun, kimi kısa: kimi kaim, kimi ince. Baş parmağın asıl farklı yanı, her parmağın ayrı birer hüneri olmasıdır. İnsanlar da farklı yaratılmışlardır: kimi uzun, kimi kısa; kimi şişman, kimi zayıf. İnsanların asıl farklı yanı, her insanın ayrı bir zekâsı, yeteneği olmasıdır. Bu yüzdendir ki ancak zekâları, yetenekleri ve topluma yararları oranında değer kazanırlar.
Ay görmüşün yıldıza minneti yoktur.
Bir şeyin daha üstününü, daha güzelini gören kimse, daha az değerli olanını beğenmez.

Pages