Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Çatal kazık yere batmaz.
Bir işin yaparken her taraftan bir ses gelirse iş düzenli yürümez.
Herkesin yorulduğu yere han yapmazlar (yapılmaz).
Herkesin tek tek tüm arzularını yerine getirmek imkânsızdır. / “Herkesin arşınına göre bez vermezler (verilmez)” ata- sözüyle eşanlamlıdır.
Aslını saklayan (inkâr eden) haramzadedir.
Soyunu, ailesini, düşüncesini, kısacası kimliğini saklayan yada inkâr eden kimsenin aşağılık bir insan olduğunu anlatır.
Yol yürümekle, borç ödemekle tükenir.
Bir iş ertelemeden zamanında yapılırsa rahat edilir.
Taşıma (dökme) su ile değirmen dönmez.
Bak: “Dökme (taşıma) su ile değirmen dönmez.”
Tırnağın varsa başım kaşı.
Başkalarından pek fayda gelmediğini, insanın önce kendini düşünmesi gerektiğini savunan bir sözdür.
“Tırnağın var ise başını kaşı Kardeşten kardeşe fayda yok imiş.” (Karacaoğlan)
Dikensiz gül olmaz (gül dikensiz olmaz).
İyi ve güzel bir şeyin sıkıntılı yanlarının da bulunduğunu anlatır.
Gönül bir sırça saraydır, kırılsa yapılmaz.
İnsan çoğunlukla duygusal bir varlıktır; içlidir, incedir, duyguludur. İncinmeye, kırılmaya gelmez. Çünkü düzelmesi, bağışlaması güçtür.
“Gönül derler buna sırçadan ince, / Kırma, bu gördüğün şişe değildir, / Açar çiçeğini bahar gelince, / Vurma bu gördüğün meşe değildir.” (Haşan Ali Yücel) / “Dağlarda duman olur Denizde seyran olur Gönül ferman dinlemez Dünyası zindan olur.” (Halk Türküsü)
Testi kırılsa da kulpu elde kalır.
Zengin kimseler zarar da etseler, yoksullaşmazlar. Belli bir işle uğraşanların, yaptıkları işin gereği uğradıkları zararı olağan karşılamaları için söylenir.
Avradı eri saklar, peyniri deri.
Her şey en yakınıyla, birlikte olduğuyla vardır, onunla korunur, onunla yaşar.

Pages