Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Testiyi kıran da bir, getiren de (suyu getiren de).
Yapılan iyiliğin, bir işe kendini adarcasına yapılan çalışmanın karşılıksız; yapılan kötülüğün, bir iş yaparken kaytarmanın çok kez cezasız kaldığını anlatan bir sözdür.
“Bu dünya böyledir ezelden ekser Destiyi kıran da mükâfat bekler.” (Şikâri) / “Mukaddem su getirmek desti kırmak bir idi amma Aceptir mazhar-ı rüçhan olur desti kıran şimdi.” (Ziya Paşa)
'Derviş dervişi tekkede (hacı hacıyı Mekke''de) bulur.'
Aynı yolda olanların yerleri bellidir.
Ergene (bekâra) kan boşaması kolaydır.
Sorumlu olmayan birinin davranışlarının, sorumsuzca olabileceğini; bir işin içinde olmayanların, o işi önemsemediklerini anlatır.
Sev beni seveyim seni
Sevgi karşılıklıdır. Tek taraflı sevgi uzun ömürlü olamaz.
“Sevenin ben kuluyum, sevmeyenin sultanı.” (Şinasi)
Abdalın dostluğu köy görününceye kadar.
Biriyle yalnız çıkarı için dostluk kurup da çıkar sağlayamadığı için dostluktan vazgeçenler için söylenir.
Hasta ol benim için, öleyim senin için.
Bir iyilik yapana daha çok iyilik yaparak karşılık vermenin gereği anlatılır.
Adam kıymetini adam bilir.
Bak: “İnsan kıymetini insan bilir.”
Hocanın vurduğu yerde gül biter.
Öğretmen öğrenciyi cezalandırıyorsa eğer, bu öğrencinin yararınadır.
“Sanki döv sem ne yaparsın? / Hocayız biz, döveriz. / Gül biter aşk ile vurduk mu... / İnandı mı, caiz.” (Mehmet Âkif Ersoy) / “Amelsiz âlimi alma bir pula Bendini tut gitme gittiği yola.” (Kadri)
Tebdil-i mekânda ferahlık var.
Başka yerleri de görmek insanı bilgi sahibi yapar, geliştirir, sevindirir.
Zorla güzellik olmaz.
Bir işi usulüyle, tatlılıkla yapmalıdır, anlamında söylenir.
“Seni sevmeyeni sen dahi sevme Meseldir güzellik güç ile olmaz.” (Bir Destandan) / “Bu kadar çalabildi elimdeki kırık saz Meşhur sözdür derler ki, zurnada peşrev olmaz.” (Halil Nihad Boztepe)

Pages