Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Balta değmedik ağaç olmaz.
Başına iş gelmeyen, bir şeyden zarar görmeyen kimse yoktur.
Bal bal demekle ağız tatlanmaz.
Bir şeyin sözünü etmek, o şeye sahip olmayı göstermez. İnsanları, sahibi olmadığı şeyin sahibiymiş gibi göstermenin imkânı yoktur.
“Her çiçekten birer çeşni tatmalı Bal bal desen ağız bal olur mu ya.” (Gufrani) / “Ben güzele güzel mı derim Güzel benim olmayınca.” (Karacaoğlan)
İnsanoğlu (ademoğlu) çiğ süt emmiş.
İnsanın sırasında yanılabileceğim, doğru olmayan bir davranışta bulunabileceğini anlatır.
İnsan kendini beğenmezse çatlar (ölür).
İnsanların genellikle kendilerini beğendiklerini anlatır. “Herkes aklını mezata vermiş, yine kendi aklını beğenmiş” atasözüyle eşanlamlıdır.
Sağlık varlıktan yeğdir.
Kimi zenginlikler, güzellikler sağlıklı olunduğu sürece önemlidir. Sağlıksız kimse, kendi derdine düştüğünden hiç bir şeyden zevk almaz. Onun için her şeyin başı sağlıktır.
Herkes aklını mezada vermiş (pazara çıkarmış), yine kendi aklım beğenmiş.
İnsanlar genellikle başkalarına göre daha doğru düşündüklerine inanır, kendilerini daha akıllı kabul ederler. / “İnsan kendini beğenmezse çatlar (ölür)” atasözüyle eşanlamlıdır.
Irmak kenarına çeşme yapılmaz.
Gereksiz iş yapmanın, boşuna çaba harcamanın faydasızlığını, emeğin daha gerekli yerde kullanılmasını anlatır.
Armudun (ahlatın) iyisini ayı yer.
Bak: “Ahlatın (armudun) iyisini ayı yer.”
Susayan kanmam sanır.
“Sanmak”, burada bir korkuyu belirtmektedir: açlık korkusu... Bu korku insanı yasa dışı davranışlara götürebilir. İnsanın kafasından “yarınım ne olacak”, “ya aç kalırsam” kaygılarını silmek gerekir.
Kalaylı bakır küflenmez.
Temiz şey kirlenmez. Doğru, dürüst bilinen kişiyi lekelemek kolay değildir.

Pages