Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Çıkmadık candan umut kesilmez.
Bir şey tümüyle yok olmadıkça umut kesilmemelidir.
“Bir kalbimiz var ki öylesine Nabızlarımız tanık / Bakma solukluğuna benzimizin Çıkmayan canda umut.” (Rıfat Ilgaz)
Ateş düştüğü yeri yakar.
Ölüm gibi çok üzücü bir olaya, en çok olayla ilgili olanların üzülmelerinin haklı olduğunu anlatmak için söylenir.
“Derin suyun yufka çıkarsa ne hoş Düştüğü yeri gör yakarmış ateş.” (Mengâşt) / “Ateş yanmayınca tütün mü tüter Ak göğsün üstünde çıban mı biter.” (Karacaoğlan)
Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme, kimi uzun der kimi kısa.
Kimi konular herkesi ilgilendirmez. O konularda alınacak kararlar, yapılacak işler ilgililer arasında olmalıdır. Yoksa olumlu bir sonuç alınamaz.
“Bazarda eşşeğin kuyruğun kesme Kim uzun, kim kısa der ise küsme.” (Mesti) / “Bed asla necabet mi verir hiç üniforma Zerdüz palan ursan eşek yine eşektir.” (Ziya Paşa)
Akraba ile ye iç, alışveriş etme.
Bak: Dost ile ye iç, alışveriş etme.
Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır.
“Önemsiz” ve “küçük” deyip geçmemek gerek. Önemli ve büyük saydığımız şeyler, küçüklerle büyürler. Büyük bir makinede küçük bir vida pek önemlidir.
Çiğnemeden yutulmaz.
En küçük bir iş bile emekle sağlanır.
El elden üstündür.
Bir şeyi daha iyi yapacak birinin bulunacağını anlatır.
“Kepenek altında ne erler yatar El elden üstündür arşa varınca.” (Emrah) / “Hatırın yıkarlar hatır yıkınca Göz yaşı yenilmez taşub akınca El elden üstündür arşa varınca Nasihatim dinle sakın gururdan.” (Pîr Sultan Abdal)
Güzele bakmak sevaptır.
Güzel olan her şeyi görmelidir; insanda yaratma, güzel şeyler yapma isteği uyandırır.
“İyiyi görmenin yoktur sevabı / Getir cananım görür hicabı.” (Taşlıcalı Yahya Beğ)
Deli ile çıkma yola, başına getirir belâ.
Akıllı olmayanlar her zaman, her yerde insana zarar verirler.
Susayan kanmam sanır.
“Sanmak”, burada bir korkuyu belirtmektedir: açlık korkusu... Bu korku insanı yasa dışı davranışlara götürebilir. İnsanın kafasından “yarınım ne olacak”, “ya aç kalırsam” kaygılarını silmek gerekir.

Pages