Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

İt itin ayağına (kuyruğuna) basmaz.
Bir çıkardan payı olanlar birbirlerine kötülük düşünmezler.
Çok yaşayan bilmez, çok gezen bilir.
Okumadan, görmeden yaşamak, “yaşamak” değildir. Gezip gören, gördükleri üzerinde düşünen, okuyarak bilgilerini artıran kimse elbette daha çok bilir.
“Bilmez efendi çok yaşayan, çok gören bilir.” (Evliya Çelebi)
İtle (köpekle) dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir.
Kötü kimselerden uzak durmanın gereğini anlatır.
'“Kendini hıfzeyle dalanına ite Ondan da çalıyı dolan demişler.” (Refiki)'''
Para parayı çeker.
Paralı kimselerin daha paralı, daha zengin olabileceğini, parasızlara bu kapının kapalı olduğunu anlatır.
Dostluk kantarla, alışveriş miskalle.
Dostlar arasında para, alışveriş sözkonusu olduğunda çok dikkatli olmanın, dostlardan birinin öbüründen çıkar sağlayıcı bir davranışta bulunmamasının gereğini anlatır. / “Dost ile ye iç, alışveriş etme” atasözüyle yakın anlamlı; “dostluk başka, alışveriş başka” atasözüyle eşanlamlıdır.
Yaş kesen, baş keser.
Bir ağacın kesilmesi, bir insanın kaybı kadar önemlidir.
Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı (hakkı) vardır.
Birinden küçük de olsa bir iyilik görüldüğünde unutmamayı öğütler. “İyilik et denize at, balık bilmezse Halik bilir” sözü bu yargıyı doğrulamaktadır.
“Bir kahvenin vardır kırk yıl hürmeti İyiler unutmaz insaniyeti.” (Merdümi)
Ah yerde kalmaz.
Bak: “Ah alan onmaz”.
'İsa için Musa''yı kınamazlar.'
Herkes yaptığı işten sorumludur. Bir yakınının kötü davranışından dolayı bir kimseyi kınamamak gerekir. “Her koyun kendi bacağından asılır” atasözüyle eşanlamlıdır.
“Derler İsa için Musa kınanmaz Kuru yanında yaş her zaman yanmaz.” (Meuci)
Varsa hünerin, var her yerde yerin, yoksa hünerin var her yerde yerin.
Elinden iş geleni herkes arar; gelmeyen ise yerinir, üzülür.

Pages