Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Çiğnemeden yutulmaz.
En küçük bir iş bile emekle sağlanır.
Görünen köy kılavuz istemez.
Çok açık ve belli olan gerçekler için duraksamanın, düşünmenin gereği yoktur.
Sebepsiz kuş bile uçmaz.
Her hareketin, her olayın bir nedeni vardır.
El elin eşeğini türkü çağırarak arar.
Başkası için yapılan işin candan yapılmadığını anlatır.
Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez.
Aza önem vermeyen, çoğu elde edemez. / “Biri bilmeyen bini hiç bilmez” atasözüyle eşanlamlıdır.
İnsan doğduğu yerde değil, doyduğu yerde.
İnsan için doğup büyüdüğü yerin önemli olduğunu ama ona yaşamayı, kolaylıkla ve severek sürdüren yerin daha önemli olduğunu anlatır.
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Bu söz toplumdaki bir çelişkiyi ortaya koyar; bir yandan insanların doğru olmaları istenirken, bir yandan da doğru söyleyenlerin kimi çevrelerce sevimsiz olduklarını anlatır.
“Doğru söz acıdır derler, darılma Her çarlıya anam diye sarılma.” (Merdümi) / “Doğru söyleyene delidir derler Kimi deli kimi velidir derler.” (Sümmanl)
Kimseden kimseye hayır yok.
İnsan yapacağı bir işte önce kendine güvenmelidir. Başkasının yardımına güvenerek başlanan iş olumsuz sonuçlanabilir. / “Tırnağın varsa başını kaşı” atasözüyle eşanlamlıdır.
Can canın yoldaşıdır.
İnsan tek başına yaşayamaz.
Lafla peynir gemisi yürümez.
Yalnız sözle hiç bir şey gerçekleşmez. Harekete geçmek, yapmaya, işe koyulmak gerek.
“Lafınan yürümez peynir gemisi Yerden gökyüzüne merdiven olmaz.” (Merdümi)

Pages