Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Korkak bezirgan ne kâr eder, ne ziyan.
Bir iş yaparken cesur olmanın gereği anlatılır.
Baba oğluna bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzümü vermemiş.
Anne ve baba, çocuklarıyla ölümüne dek ilgilenir, yemez yedirirler. Ne var ki, sosyal ve ekonomik koşullar karşısında (yeni ev kuran ve sıkıntıya düşen) evlât, genellikle anne ve babasına aynı karşılığı göstermemekte, “bir salkım üzüm” verememektedir.
“Bab’ oğluna tutar bir bağ bağışlar Sonra üzüm vermez oğlan demişler.” (Refiki)
Bir günün beyliği beyliktir.
Bir gün de olsa güzel yaşamak bir kârdır.
Parayı veren düdüğü çalar.
İnsanların parayla ç/ok şey elde ettiklerini; paranın her şey olmadığı halde, her işin başında görüldüğünü, her şeyden üstün tutulduğunu anlatır.
“İşte şu âdemler düdüğü çalar Evvelce parayı veren demişler.” (Refiki)
Dağdan gelen bağdakini kovar.
Bir kimse, bir toplum, kendi malını, kendi ülkesini korumazsa, başkaları ona sahip çıkarlar.
“Böyledir kaide dağdan gelenler Bağda olanları kovar demişler.” (Levni) / “Bağdaki sevmez iken dağdakini Dağdaki gelse kovar bağdakini.” (Şinasi)
Körle yatan şaşı kalkar.
Bak: “Kişi refikinden azar.”
Kaçanı kovmazlar (kovalamazlar), yıkılanı vurmazlar.
Kaçanı kovalamak, yıkılıp düşeni ezmek yiğitliğe sığmaz.
Akraba ile ye iç, alışveriş etme.
Bak: Dost ile ye iç, alışveriş etme.
İt ağzını kemik tutar.
Bazı kimseleri susturmak için bir miktar çıkar sağlamanın yeterli olduğunu anlatır.
“İt ağzını kemik tutar demişler.” (Hav ay i)
Açık ağız aç kalmaz.
Hakkını arayan, çalışan kimse aç kalmaz.

Pages