Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Arpacıya borç eden, ahırım tez satar.
Sürekli borçla iş yürümez.
Testiyi kıran da bir, getiren de (suyu getiren de).
Yapılan iyiliğin, bir işe kendini adarcasına yapılan çalışmanın karşılıksız; yapılan kötülüğün, bir iş yaparken kaytarmanın çok kez cezasız kaldığını anlatan bir sözdür.
“Bu dünya böyledir ezelden ekser Destiyi kıran da mükâfat bekler.” (Şikâri) / “Mukaddem su getirmek desti kırmak bir idi amma Aceptir mazhar-ı rüçhan olur desti kıran şimdi.” (Ziya Paşa)
El elin nesine, gülerek gider yasma.
Bak: “El elin eşeğini türkü çağırarak arar.”
Zurnada peşrev olmaz ne çıkarsa bahtına.
Bir iş genellikle belli ölçüler içinde belli kurallarla; kimi işler de bilinen kuralların dışında, insanı yadırgatan, alışılmamış bir yolla yapılır ve alınacak sonuç tesadüfe bırakılır. İşte bu söz, sonucun ne olacağı bilinmeyen şeyler için söylenir.
Et kokarsa tuzlanır; ya tuz kokarsa ne yapılır?
Kimi bozulan şeyleri düzeltmek için olanaklar vardır. Ya “olanak” denilen şey bozulursa? O zaman her şeyi yeniden yapmak gerekir.
Akıl olmayınca ne yapsın sakal. “Yaşı at pazarında sorarlar.”
Bak: “Akıl yaşta değil, baştadır.”
Yırtıcı kuşun ömrü az olur.
Hayatı mücadelelerle geçen kimsenin çok yıpranacağı için ömrü az olur, anlamında söylenir.
Köpeksiz sürüye (köye) kurt girer.
Sahipsiz bir şeye fırsat düşkünü kimseler sahip çıkarlar. / “Çobansız koyunu kurt kapar” atasözüyle eşanlamlıdır.
Kul kusursuz olmaz.
Herkesin kusuru olabileceğini anlatır.
Akmasa da damlar.
Bir işi küçümsememek gerek, küçükse de zamanla büyür.

Pages