Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Çömlekçi suyu saksıdan içer.
İnsan kendi olanakları içinde; görgüsü, beğenisi ölçüsünde davranır.
Arayan mevlâsını da bulur belâsını da.
Bu sözde iki anlam vardır: belâsını aramak: kavgaya sebep olacak olay çıkartmak. Bir de, bir doğruyu, bir gerçeği aramak ve sonunda bulmak. Bu söz, daha çok ikinci anlamda söylenir.
“Koşan elbet varır, düşen kalkar Kara taştan su damla damla akar Birikir, sonra bir gümüş göl olur Arayan hakkı en sonunda bulur.” (Tevfik Fikret)
Kuşu kuşla avlarlar.
İnsana kötülük çok zaman yakınları aracılığıyla yapılır.
Gün doğmadan neler doğar.
Yarının ne getireceği bilinmez, iyi kötüye, kötü iyiye dönüşebilir.
“Geceler kunnacı olur iyi bil Gün doğmadan neler doğar demişler.” (Figanı)
Komşuda pişer, bize de düşer.
Yakın tanıdıkların yaptığı olumlu şeylerden yakın tanıdıklar faydalanır.
Bitli baklanın kör alıcısı olur.
Ne varsa dünyada, derece derece birer değeri vardır. Değersiz bir şey yoktur.
Gelen geçer, konan göçer.
Hiç bir şeyin sürekli olmadığı anlatılır.
Akçe akıl öğretir, don yürüyüş.
Para, her konuda, her işte olanak sağlar. İyi bir giyim, toplum içinde insana saygınlık kazandırır.
Şeytanın dostluğu darağacına kadardır.
“Şeytan” sözcüğü burada “kurnaz, her an kötülük düşünen adam” anlamındadır. Böyle bir kimseyle dostluk kurulamayacağı; kurulduğunda, bu yakınlıktan yararlanarak insanı ölüme götürecek kadar kötülük yapacağı anlatılır.
Kaza geliyorum demez.
Kazanın nerede, ne zaman olacağı önceden bilinemez.

Pages