Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Aç ayı oynamaz.
İnsan yaşamının ilk şartı, en doğal ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. En gerekli, en doğal ihtiyacı sağlanmayan bir insandan herhangi bir iş beklenmez. Ayrıca böyle bir insanın her zaman güleryüzlü, neşeli olması mümkün değildir. / “Aç at yol almaz, aç it av almaz” atasözüyle eşanlamlıdır.
Cins cinse çeker.
Canlılarda soyaçekimin olduğunu, yakın akrabalıkta beden ve davranış yakınlığının bulunduğunu anlatır.
“Katranı kaynutsan olur mu \şeker Her şey yine cinsi cinsine çeker.” (Yesari)
Adam adamı bir kere aldatır.
Kimi insanlar yalan söyleme, başkalarını aldatma alışkanlığındadırlar. Böylesi insanları çevresi, kısa zamanda tanır, ona göre durum alır. / “Yalancının mumu yatsıya kadar yanar” atasözüyle yakın anlamlıdır.
Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir.
İnsan yanlış iş yaptıktan sonra, yaptığı işin yanlışlığını daha iyi anlar.
Rençber kırk yılda, tüccar kırk günde.
Emekçinin, emeğinin karşılığını alamadığı oysa aracıların kısa zamanda çok kazandıkları anlatılır.
Tok acın halinden bilmez (ne bilir).
Bir şeyi en iyi bilen, onu yaşayandır.
“Ne bilsin tok olanlar aç halin.” (Şeyhi)
Sağlam baş, yastık istemez.
İyi düşünen bir insan, başkalarının yardımına fazla ihtiyaç duymaz.
Var evi kerem evi, yok evi verem evi.
Varlıklı kimse rahat harcar. Yoksul ise harcayamaz.
Namaza meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.
Bir konuya ilgi duyan kimse, o konuyla ilgili en küçük bir haberi bile kaçırmaz.
Çirkefe taş atma, üstüne sıçrar.
Edepsiz, iğrenç bir kişinin tepkisine yol açacak bir davranışta bulunmamalıdır.

Pages